AQSh yana bir bor BMT Xavfsizlik Kengashining G‘azoda "darhol, shartsiz va doimiy sulh" talab qiluvchi rezolyutsiyasiga veto qo‘ydi. Bu ovoz berish Isroilning Falastin hududidagi noqonuniy bosib olishni tugatish bo‘yicha BMT belgilagan muddatni e'tiborsiz qoldirishi bilan bir vaqtda sodir bo‘ldi.
Daniya tomonidan Kengashning 10 saylangan a'zolari nomidan taqdim etilgan rezolyutsiya loyihasi 14 ovoz bilan ma'qullandi. Unda "Isroilning G‘azodagi harbiy operatsiyalarini kengaytirishi va buning natijasida tinch aholi azobining chuqurlashayotganidan jiddiy xavotir" bildirilgan.
Shuningdek, Isroildan "gumanitar yordamni kiritish va tarqatish bo‘yicha cheklovlarni darhol va shartsiz bekor qilish" talab qilingan va G‘azoda "demografik yoki hududiy o‘zgarishlarga urinishlar" rad etilgan.
AQSh G‘azoda ocharchilik haqidagi BMT hisobotlariga qarshi chiqdi.
Daniyaning BMTdagi elchisi Kristina Markus Lassen rezolyutsiya uchta dolzarb talabga qaratilganini ta'kidladi. "Ushbu rezolyutsiyaning yagona maqsadi azoblarni yengillashtirish va bu dahshatli urushni tugatishga hissa qo‘shishdir," dedi u ovoz berishdan oldin.
Ammo AQShning Yaqin Sharq bo‘yicha maxsus prezident elchisi o‘rinbosari Morgan Ortagus Vashingtonning qarshiligi "hech kimni ajablantirmasligi"ni aytib, matn "joylardagi haqiqatni tan olmaydi, ya'ni gumanitar yordam oqimi sezilarli darajada oshganini" ta'kidladi. U Isroilni himoya qilib, BMTning ocharchilik haqidagi hisobotlarini rad etdi.
Hujjatda G‘azoning ayrim hududlarida ocharchilik allaqachon boshlanganini va sentyabr oxiriga kelib Deir al-Balah va Xon Yunisga tarqalishi kutilayotganini tasdiqlovchi BMT hisobotidan "chuqur xavotir" bildirilgan. Unda "tinch aholini ocharchilikka duchor qilishni urush usuli sifatida qo‘llash" qoralangan va "Hamas va boshqa guruhlar tomonidan ushlab turilgan barcha garovdagilarni darhol, hurmat bilan va shartsiz ozod qilish" chaqirig‘i takrorlangan.
Payshanba kuni qabul qilingan qaror 2023-yil oktyabridan beri AQShning G‘azoda sulh chaqiruviga oid Xavfsizlik Kengashi rezolyutsiyalariga oltinchi marta veto qo‘yishi bo‘ldi.
Isroil armiyasi 2023-yil oktyabridan beri G‘azoda genotsid olib bormoqda, deyarli 64,000 falastinlikni, aksariyati ayollar va bolalarni o‘ldirib, xalqaro sulh talablarini rad etmoqda. Halok bo‘lganlar orasida vayron qilingan uylar ostida qolgan taxminan 11,000 falastinlik ham bor.
Mutaxassislar esa G‘azodagi rasmiylar tomonidan bildirilgan o‘lim soni ancha past ekanini, aslida bu raqam 200,000 atrofida bo‘lishi mumkinligini taxmin qilmoqda. Isroil Xalqaro Sudda genotsid bo‘yicha ishga duch kelmoqda.
Isroil BMTning bosib olish bo‘yicha muddatini e'tiborsiz qoldirdi.
Xavfsizlik Kengashidagi ovoz berish Isroilning bosib olingan G‘arbiy Sohil va qamal ostidagi G‘azodagi bosib olishni tugatish uchun BMT Bosh Assambleyasi tomonidan belgilangan 12 oylik muddatni e'tiborsiz qoldirgan kuni bo‘lib o‘tdi.
Assambleya 2024-yil 18-sentyabrda qabul qilgan rezolyutsiyada 124 ovoz bilan Isroildan bir yil ichida "noqonuniy" bosib olishni tugatish talab qilingan. Unda bosib olish xalqaro huquq bo‘yicha davom etayotgan noqonuniy harakat ekanligi va falastinliklarning o‘z taqdirini o‘zi belgilash huquqi tasdiqlangan.
Buning o‘rniga, Falastin BMT missiyasi Isroilning "genotsid, aparteid va etnik tozalash orqali noqonuniy bosib olish va Falastindagi mavjudligini yanada kuchaytirganini" bildirdi. Missiya Isroilning harakatlari BMT Nizomi, 2024-yil iyul oyidagi Xalqaro Sudning maslahat xulosasi va Bosh Assambleya rezolyutsiyasiga zid ekanini ta'kidladi.
Xalqaro Sudning xulosasida bosib olish noqonuniy deb e'lon qilingan va uni "imkon qadar tezroq" tugatish chaqirig‘i qilingan edi. O‘tgan yil davomida Isroil G‘azoda genotsidni kuchaytirib, hududning katta qismini vayronaga aylantirdi va uning aholisini ocharchilik sharoitiga olib keldi.
Bosib olingan G‘arbiy Sohilda noqonuniy sionistik aholi punktlarini kengaytirish va falastinliklarni majburan ko‘chirish kuchaygan. Falastin BMT missiyasi bu holat Isroilning xalqaro huquqni mensimasligini ko‘rsatadi, deb ta'kidladi. "Bu davom etayotgan jazosizlikning natijasidir," deyiladi bayonotda.
