Isroil va Hamas Gʻazodagi genotsidni yakunlashni maqsad qilgan sulhning birinchi bosqichi boʻyicha kelishuvga erishdi.
Isroilning harbiy harakatlarida oʻn minglab odamlar halok boʻlib, Falastin yerlari vayron etildi va katta insoniy inqiroz yuzaga keldi.
Payshanba kuni imzolangan kelishuv isroillik garovdagilar va falastinlik mahbuslarning ozod qilinishini hamda ikki yildan ortiq muddatdan buyon blokadada boʻlgan Gʻazoga yordam oqimini tezlashtirishni oʻz ichiga oladi.
Falastin qarshilik tashkiloti Hamas barcha garovdagilarni ozod qilarkan, Isroil ham kelishilgan chiziq boʻylab oʻz askarlarini tortib oladi. AQSh Prezidenti Donald Tramp Misrdagi muzokaralardan soʻng 20 bandlik tinchlik rejasining kelishuvga olib kelinganini eʼlon qildi.
Hamas, kelishuvning birinchi bosqichi doirasida 20 tirik garovni taxminan 2 000 falastinlik mahbus bilan almashishini bildirdi.
AFPga gapirgan bir Hamas rasmiyiga koʻra, kelishuv amalga kiritilgandan soʻng 72 soat ichida almashinuv amalga oshiriladi.
Manba qoʻshimcha qilganicha, isroillik garovdagilar 250 nafari umrbod qamoq jazosiga hukm qilingan falastinliklar va genotsid boshlandi deb eʼlon qilinishi ortidan Isroil tomonidan oʻgʻirlangan bolalar va ayollar hamda boshqa 1 700 mahbus evaziga ozod qilinadi.
Trampning rejasiga koʻra, har bir isroillik garovdagining jasadi ozod qilinishi evaziga Isroil Gʻazodan 15 nafar falastinlikning jasadini qaytaradi.
Falastin qarshilik tashkiloti Telegram orqali eʼlon qilingan bayonotida, sulh kelishuvi mezonlariga muvofiq Isroilga “falastinlik mahbuslarning roʻyxatini” taqdim qilganini bildirdi.
Hamas roʻyxatlar ustida yakuniy kelishuvni kutayotganini va ushbu ism-familiyalarni ommaga eʼlon qilishdan oldin soʻnggi tasdiqni olishini qayd etdi.
Hamas genotsidni yakunlash maqsadida kelishuvga erishilganini, bu kelishuv Isroilning Gʻazodan tortib chiqishini va garov-mahbus almashinuvini oʻz ichiga olishini maʼlum qildi. Biroq tashkilot Tramp va kafolat beruvchi davlatlarga Isroilning sulhni toʻliq bajarilishini taʼminlashni soʻradi.
Hamas chorshanba kuni eʼlon qilishicha, qoʻlida saqlanayotgan garovdagilar va Isroil tomoni qoʻlida mavjud falastinlik mahbuslarning roʻyxatlarini topshirgan.
Hamas tomonidan ozod etilishini soʻragan falastinliklar roʻyxati oldingi sulhlar vaqtida ozod qilinishi mumkin boʻlmagan va yuqori profilga ega mahbuslarni oʻz ichiga oladi.
Muzokaralarga yaqin falastinlik manba, ushbu roʻyxatda Al-Fateh harakatining yetakchilaridan Mervan al-Barghouti va Falastin Xalq Ozodlik Fronti rahbari Ahmad Saadat ham mavjudligini aytdi.
Ikkala mahbus ham bir nechta umrbod qamoq jazosiga hukm qilingan.
“Xalqimizning qurbonliklari bekor ketmaydi”
Hamas Qatar, Misr va Turkiya bilan bir qatorda AQShning Gʻazadagi Isroil genotsidini yakunlash boʻyicha saʼy-harakatlarini yuqori baholadi.
Hamas bayonotida: “Biz Qatarning, Misrning va Turkiyaning bizning birodarlarimiz va vositachilarimiz sifatida koʻrsatgan saʼy-harakatlarini mamnuniyat bilan qarshi olamiz va Gʻazadagi ishgʻolning toʻliq tugatilishini maqsad qilgan AQSh Prezidenti Donald Trampning saʼy-harakatlarini ham qadrlaymiz”, — deyilgan.
Tashkilot AQSh Prezidenti Tramp, kafolat beruvchi davlatlar va barcha tegishli tomonlarga Isroilning kelishuv doirasidagi majburiyatlarini toʻliq bajarishini taʼminlash chaqirigʻini bildirdi.
Tashkilot shuningdek, “Gʻazodagi, Quddusdagi, Gʻarbiy Sohildagi va vatandoshlarimiz yashovchi diasporadagi keng xalqimizga salom yoʻllaymiz. Ular oʻzlarini va milliy huquqlarini maqsad qilgan fashistik ishgʻol loyihalariga qarshi mislsiz shaʼn, jasorat va qahramonlik koʻrsatdi. Bu qurbonliklar va qatʼiyatli turish Isroil ishgʻolining egallash va majburlab koʻchirish rejasini bekor qildi”, — deyiladi.
Tashkilot shuningdek, “Xalqimizning qurbonliklari bekor ketmaydi va biz ozodlik, mustaqillik va oʻz taqdirimizni belgilash huquqini qoʻlga kiritmagunimizcha milliy huquqlarimizdan voz kechmaymiz”, — deb qoʻshimcha qildi.