Tramp va Putin Budapeshtda uchrashishni rejalashtirayotganliklarini bildirishgan. Bu uchrashuv bir necha hafta ichida bo‘lib o‘tishi mumkin, chunki AQSh rahbari 2022-yilda boshlangan va uch yarim yildan beri davom etayotgan urushni tugatish uchun tinchlik kelishuvi ustida ishlamoqda.
Zelenskiy dushanba kuni jurnalistlarga bergan bayonotida shunday dedi:
“Agar meni Budapeshtga taklif qilishsa — agar bu uchrashuv uch tomonlama bo‘lsa yoki aytilganidek ‘shuttle diplomatiya’ shaklida, ya’ni Prezident Tramp Putin bilan, keyin esa men bilan uchrashsa — unda biz ham qandaydir tarzda ishtirok etamiz.”
Zelenskiy Vengriya tanlovini tanqid qilib, bu mamlakatning Kiyev bilan tarang munosabatlarga ega ekanini va Yevropa Ittifoqida Kremlga eng yaqin davlat sifatida qaralayotganini ta’kidladi. U Vengriya Bosh vaziri Viktor Orban haqida gapirar ekan, shunday dedi:
“Ukrainani har joyda to‘sib qo‘yadigan bosh vazir ukrainaliklar uchun biror ijobiy ish qilishi yoki muvozanatli rol o‘ynashiga ishonmayman.”
Kiyev, shuningdek, Zelenskiy, Putin va Tramp o‘rtasidagi uch tomonlama uchrashuvni Turkiya, Shveytsariya va Vatikan kabi bir qator betaraf mamlakatlarda o‘tkazishga tayyor ekanini bildirdi.
1994-yilda Moskvada imzolangan Budapesht Memorandumi haqida eslatib, o‘sha paytda Ukraina, Belarus va Qozog‘iston o‘zlaridagi sovet davridan qolgan yadroviy qurollardan voz kechish evaziga xavfsizlik kafolatlarini olgani esga olindi.
Zelenskiy shunday dedi: “Yana bir ‘Budapesht’ ssenariysi ham biz uchun ijobiy bo‘lmaydi.”
Tramp bu yil Oq uyga qaytgandan beri Ukrainadagi uzoq davom etayotgan mojaroni tezroq yakunlashga intilib, Ukraina va Rossiya rasmiylari o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri muzokaralar tashkil etishni hamda Alyaskada Putin bilan sammit o‘tkazishni taklif qilgan edi. Ammo bu diplomatik urinishlar hozircha sezilarli natija bermagan.
Patriot tizimlari
Zelenskiy, shuningdek, Ukraina va AQSh Kiyevga 25 ta Patriot havo mudofaa tizimlarini yetkazib berish bo‘yicha shartnoma tayyorlayotganini ma’lum qildi.
“Biz 25 ta Patriot tizimlari uchun shartnoma ustida ishlayapmiz. Bu muhim voqea — oson emas, ammo uzoq muddatli qadamdadir,” dedi Zelenskiy va bu talab Ukraina Harbiy-havo kuchlari tomonidan qo‘yilganini ta’kidladi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, Patriot tizimlarini ishlab chiqarish navbatida allaqachon boshqa davlatlar ham bor, shuning uchun Kiyev bu tizimlarni har yili turli miqdorlarda oladi.
“Agar siyosiy iroda bo‘lsa, Oq uy navbatni o‘zgartirishi mumkin. Qaysi Yevropa davlatlari bizga ustuvorlik bera olishini bilamiz. Bu borada ijobiy kayfiyat bor — biz zarur yechimlarni olish uchun ishlayapmiz,” dedi Zelenskiy.
AQShning Ukrainaga uzoq masofali Tomahawk qanotli raketalarini yetkazib berish masalasiga kelsak, Zelenskiy Putin o‘tgan payshanba kuni Trampga bu borada murojaat qilgan bo‘lishi mumkinligini aytdi.
U, shuningdek, juma kuni Vashingtondagi uchrashuvda Trampga Ukraina pozitsiyasi o‘zgarmaganini tushuntirganini ham qo‘shimcha qildi.
Avgust oyida Zelenskiy sharqiy hududlarning bir qismini Moskva bilan sulh evaziga berish fikrini rad etgan edi, chunki bu Rossiyaga kelajakda Ukrainaga qarshi yangi hujum boshlash uchun “ko‘prik” yaratadi deb hisoblagan. Shu bilan birga, u mavjud tuzilmani buzmasdan islohotlar o‘tkazish zarurligini ham ta’kidladi.
