Bangladeshdagi sud dushanba kuni quvg‘in qilingan bosh vazir Shayx Hasinani insoniyatga qarshi jinoyatlar bo‘yicha o‘lim jazosi bilan hukm qildi; hakam qarorni o‘qiyotganda to‘lib-toshgan sud zalida shodlik ovozlari yangradi.
Shayx Hasina 78 yoshda, Hindistondan sudga qaytib kelish to‘g‘risidagi sud buyruqlarini bajarmadi; uning ustidan olib borilgan tergov, talaba yetakchiligidagi noroziliklar natijasida hokimiyatdan ag‘darilishiga sabab bo‘lgan qattiq bosimni u buyurganmi yoki yo‘qmi, degan savol atrofida edi.
Bu keng kutilgan hukm milliy televideniyada jonli efirga uzatildi va 2024 yil avgust oyidagi ag‘darilishidan keyingi birinchi saylovlardan oldin e'lon qilindi.
Dhakada to‘lib-toshgan sud zalida hakam Golam Mortuza Mozumder shunday o‘qidi: "Insoniyatga qarshi jinoyatlarni tashkil etuvchi barcha elementlar bajarildi."
Mozumderning aytishicha, Hasina uchta moddada aybdor deb topildi — odamlarni qotillikka undash, o‘ldirish buyruqnomasi berish va yovuzliklarni to‘xtatmaslik.
"Biz unga faqat bitta jazo — o‘lim jazosi qo‘llanishiga qaror qildik," dedi u.
Insoniyatga qarshi jinoyat
Sobiq ichki ishlar vaziri Asaduzzaman Xon Kamal ham qochqinlikda bo‘lib, insoniyatga qarshi jinoyatlar bo‘yicha to‘rt moddada aybdor deb topilgach, o‘lim jazosi bilan hukm qilindi.
Sobiq bosh militsiya boshlig‘i Chowdhury Abdullah Al-Mamun esa sudda paydo bo‘lgan va aybini tan olganidan so‘ng besh yilga ozodlikdan mahrum etildi.
Birlashgan Millatlar Tashkiloti ma'lumotiga ko‘ra, hokimiyatni saqlab qolish urinishlari chog‘ida 1 400 gacha odam o‘ldirilgan, bu o‘limlar sud jarayonining markazida turgan masala bo‘ldi.
Bosh prokuror Tajul Islam hukm e'lon qilinishidan oldin, xalqning "adolatga chanqashi qondiriladi va bu hukm insoniyatga qarshi jinoyatlarning yakuni bo‘ladi" deb umid qilganini aytdi.
Prokurorlar beshta ayblov qo‘zg‘atgan — ularga o‘ldirishni oldini olmaslik ham kiradi, bu Bangladeshlik qonunga ko‘ra insoniyatga qarshi jinoyatlar hisoblanadi.
Shayx Hasina dushanba kuni insoniyatga qarshi jinoyatlar bo‘yicha suddagi aybdorlik va o‘lim jazosini "bir tomonlama va siyosiy maqsadli" deb atadi.
"Menga qarshi e'lon qilingan hukmlar saylanmagan va demokratik mandati bo‘lmagan hukumat tomonidan tashkil etilgan va raislik qilingan joriy tribunal tomonidan chiqarildi," deb Hasina Hindistonda yashirinib turgan paytida berilgan bayonotida aytdi.
"Ular bir tomonlama va siyosiy maqsadli," dedi u.
"Dalillar adolatli ravishda baholanishi va sinovdan o‘tkazilishi mumkin bo‘lgan to‘g‘ri sudda da'vogarlarim bilan yuzma-yuz kelishga qo‘rqmayman," dedi Hasina bayonotida.
