Eron Yevropa davlatlari tomonidan sanksiyalar qayta joriy etilgandan so‘ng, ular bilan yadroviy muzokaralarni darhol qayta boshlashni rejalashtirmayapti, deb xabar berdi Tashqi ishlar vazirligi.
“Hozirgi bosqichda muzokaralar o‘tkazish rejamiz yo‘q”, dedi vazirlik vakili Esmail Baqai dushanba kuni. U E3 nomi bilan tanilgan davlatlar tomonidan sanksiyalar qayta tiklanishining “oqibatlari va ta’sirlarini” o‘rganayotganliklarini qo‘shimcha qildi.
“Albatta, diplomatiya, ya’ni aloqalar va maslahatlashuvlarni davom ettirish ma’nosida, davom etadi”, dedi Baqai.
Eronning 2015-yildagi yadroviy kelishuviga imzo chekkan Buyuk Britaniya, Fransiya va Germaniya 28-sentyabr kuni sanksiyalarni qayta tikladi, bu esa o‘z navbatida, “snapback” mexanizmi orqali BMT sanksiyalarining qayta joriy etilishiga olib keldi.
G‘arb davlatlari, AQSh boshchiligida va Isroil qo‘shilgan holda, Eronni yadroviy qurol yaratishga intilayotganlikda ayblab, uranni boyitishni qizil chiziq deb belgilashmoqda.
Eron bu ayblovlarni qat’iyan rad etib, yadroviy dasturi faqat tinch maqsadlar uchun ekanligini va Yadro qurollarini tarqatmaslik to‘g‘risidagi shartnoma doirasida uranni boyitish huquqiga ega ekanligini ta’kidlamoqda.
Xalqaro Atom Energetikasi Agentligi (IAEA) ma’lumotlariga ko‘ra, Eron yadroviy qurol dasturiga ega bo‘lmagan yagona davlat bo‘lib, uranni 60 foizgacha boyitmoqda, bu esa bombaga kerak bo‘lgan 90 foiz chegarasiga yaqin.
2015-yilda AQSh, uchta Yevropa davlati, Rossiya va Xitoy Eronga qarshi sanksiyalarni bekor qilish evaziga uning yadroviy faoliyatini tartibga solish bo‘yicha kelishuvga erishgan edi.
AQSh Prezidenti Donald Tramp 2018-yilda o‘zining birinchi prezidentlik muddati davomida ushbu kelishuvdan chiqishga va sanksiyalarni qayta tiklashga qaror qildi.
Javoban, Eron asta-sekin ayrim majburiyatlardan, xususan, uranni boyitish bo‘yicha majburiyatlardan chekinishni boshladi.
Eron bir necha bor sanksiyalar qayta tiklanishi Xalqaro Atom Energetikasi Agentligi (IAEA) bilan hamkorlikning to‘xtatilishiga olib kelishini ogohlantirgan.
Yakshanba kuni Eron Tashqi ishlar vaziri Abbos Arag‘chiy BMTning yadroviy kuzatuvchisi bo‘lgan IAEA bilan hamkorlik “endi dolzarb emasligini” ta’kidladi, ammo Eron agentlik bilan to‘liq aloqani uzishni rejalashtirayotganmi yoki yo‘qmi, bu aniq emas edi.
