Global Sumud flotiliyasi ishtirokchisi bo‘lgan ingliz jurnalisti, Isroildan deportatsiya qilingach, Turkiyaning mehmondo‘stligi va insoniy yondashuvini e’tirof etdi. Andrieu xalqaro suvlarda flotiliyaga qilingan hujumdan so‘ng Isroil tomonidan hibsga olingan Britaniyaning 13 fuqarosidan biri bo‘lgan.

U yakshanbaga o‘tar kechasi Turkiyadan Londonning Xitrou aeroportiga uchta britaniyalik faol — Sara Uilkinson, Frensis Kammings va Evi Snedker bilan birga yetib kelganidan so‘ng, “Anadolu” agentligiga bergan intervyusida safar kutilganidan ikki baravar uzoq davom etgani va nihoyatda og‘ir kechganini aytdi.

“Bizni birlashtirgan narsa, avvalo, Falastin va G‘azo xalqiga bo‘lgan muhabbatimiz edi. Keyinchalik qayiqda birga o‘tkazgan vaqtimiz davomida hosil bo‘lgan sodiqlik rishtalari bizni davom ettirishga undadi”, — dedi u.

Andrieu G‘azoga yo‘l olgan chog‘da duch kelgan uchuvchisiz havo hujumlari, logistik qiyinchiliklar va bo‘ronlar haqida so‘zlar ekan, bu mashaqqatlarni “ishg‘olchi va genotsid siyosati ostida yashayotgan falastinliklarning kundalik azoblariga solishtirish mumkin emas” deb ta’kidladi.

Isroilning flotiliyaga qilgan hujumi haqida so‘zlab, u shunday dedi:

“Ularning qayig‘imizga chiqib, bizni to‘xtatishi xalqaro huquqqa zid edi. G‘azo xalqi bizni o‘z suv hududlarida istayotgan ekan, u yerda bo‘lishga haqqimiz bor edi. Bizni ko‘r-ko‘rona bog‘lab olib ketishdi.”

Andrieu, Isroil kuchlarining noqonuniy hibsga olingan faollarga nisbatan munosabatini “insoniyatga zid” deb baholab, ularga uzoq vaqt suv berilmaganini, bu esa Jeneva konventsiyalarining buzilishi ekanini aytdi.

“Ko‘zimizni bog‘lab, yarim tunda muzdek avtobuslarda Negev cho‘lidagi qamoqxonaga olib ketishdi. Bu joy ilgari falastinlik mahbuslar qiynoqqa solingan joy edi. Bizni 10–12 kishilik tor kameralar ichiga joylashtirishdi. Faollarga hatto oddiy dori-darmonlar ham berilmadi”, — dedi u.

Andrieu, “odamlarning dori-darmonlari ularning ko‘z o‘ngida uloqtirildi”, deb esladi.

“Har xil yoshdagi insonlar, jumladan yurak xastaligidan aziyat chekayotgan 80 yoshli keksalar ham dorilaridan mahrum qilindi,” — dedi u.

Isroil rasmiylarining flotiliya ishtirokchilarini “terrorchi” deb atagan bayonotlariga javoban Andrieu shunday dedi:

“Bu kulgili. Yagona ‘quroli’ bolalar formulasi, oziq-ovqat, guruch paketi va dori-darmon bo‘lgan odamlarni qanday qilib terrorchi deb atash mumkin? Haqiqiy terrorchilar — genotsid sodir etayotganlar, qo‘shnilarini va ularning bolalarini bombardimon qilayotganlardir.”

Andrieu, faollarni “terrorchi” sifatida ta’riflashni “afsusli va bema’nilik” deb atadi.

“Bunday fikrda bo‘lganlar hayotlari davomida har kuni sharmanda bo‘lishlari kerak. Ammo ular bunday tuyg‘uni his eta olmaydi, chunki bunday genotsidni amalga oshirgan insonda vijdon bo‘lmaydi,” — dedi u.

U, odamlarni olti soat davomida tiz cho‘ktirish — “qiynoqlarning eng yumshoq ko‘rinishi bo‘lsa ham, baribir qiynoqdir”, deb qo‘shimcha qildi.

Isroil qamoqxonalarida sodir bo‘lgan holatlardan misol keltirib, Andrieu shunday dedi:

“Bir faol ‘Yordam! Shoshilinch tibbiy yordam kerak!’ deb baqira boshlaganida, biz bu yurak xuruji deb o‘yladik. Qamoqxonada shifokor bor edi, ammo Isroil rasmiylari hech qanday choraga qo‘l urishmadi. Nihoyat kimdir: ‘Biz qichqiriqni to‘xtatishimiz kerak, u nafasini boshqarishga urinishi kerak, ular uning o‘limiga tayyor turishgan edi,’ dedi.”

“Isroillik qo‘riqchilar ertalab soat 5 da eshiklarni taqillatib, bizni uyg‘otishar, so‘kishar, haqorat qilishardi — bu mutlaqo kutilmagan edi.”

Deportatsiyadan so‘ng Turkiyada o‘tkazgan kunlari haqida so‘zlab, Andrieu chuqur minnatdorchilik bildirdi:

“Bu juda yaxshi tajriba bo‘ldi. Turklarga katta rahmat. Ular bizga qulay joy, yaxshi ovqat va tinch muhit taqdim etishdi. Ammo ular qilgan eng muhim narsa — bizni shifokorlar va advokatlarga olib borib, insoniyatga qarshi jinoyatlar bo‘yicha dalillarni to‘plash bo‘ldi,” — dedi u.

So‘nggi kunlarda Isroil taxminan 170 nafar G‘azo flotiliyasi ishtirokchisini, asosan Istanbulga deportatsiya qilgan. Kichik guruhlar esa Italiya va Ispaniyaga yuborilgan.

Chorshanba kuni Isroil harbiy-dengiz kuchlari Global Sumud flotiliyasi kemalariga hujum qilib, 50 dan ortiq davlatdan kelgan 470 dan ziyod faolni hibsga olgan edi.

Isroil dengiz kuchlari chorshanba kunidan boshlab Global Sumud Flotillasining kemalariga hujum qilib, ularni egallab oldi va 50 dan ortiq mamlakatdan kelgan 470 dan ortiq faolni hibsga oldi.

Flotilla G‘azoga gumanitar yordam yetkazish va Isroilning bu hududga qo‘ygan blokadasiga qarshi chiqishni maqsad qilgan edi.

Isroil G‘azoda deyarli 2,4 million odam yashaydigan hududga 18 yildan beri blokada o‘rnatgan.

2023 yil oktabridan boshlab Isroil bombardimonlari natijasida bu hududda 67 mingdan ortiq Falastinlik, asosan ayollar va bolalar halok bo‘ldi va hudud yashashga yaroqsiz holga keldi.