AQSh Prezidenti Donald Tramp o‘z qarorida Afg‘oniston, Boliviya, Birma (Myanma), Kolumbiya va Venesuela davlatlarini AQSh tomonidan xalqaro narkotiklarga qarshi kelishuvlar bo‘yicha majburiyatlarini bajarishda “aniq muvaffaqiyatsizlikka uchragan” davlatlar ro‘yxatiga kiritilishini e’lon qildi. Ushbu qaror mazkur davlatlarga ajratiladigan mablag‘larga ta’sir qilishi mumkin.
“Men Afg‘oniston, Boliviya, Birma, Kolumbiya va Venesuelani o‘tgan 12 oy davomida xalqaro narkotiklarga qarshi kelishuvlar bo‘yicha majburiyatlarini bajarishda aniq muvaffaqiyatsizlikka uchragan davlatlar sifatida belgilayman,” deyiladi Trampning dushanba kuni e’lon qilingan bayonotida.
“Kolumbiyada, Prezident Gustavo Petro boshqaruvi davrida koka yetishtirish va kokain ishlab chiqarish rekord darajaga yetdi. Uning narkoterroristik guruhlar bilan kelishuvga erishishdagi muvaffaqiyatsiz urinishlari inqirozni yanada kuchaytirdi,” deyiladi bayonotda. Shuningdek, Tramp Kolumbiya xavfsizlik xodimlarini “jasorat va mahorat” uchun minnatdorchilik bildirdi.
“Kolumbiyaning o‘tgan yili narkotik nazorati bo‘yicha majburiyatlarini bajarmasligi faqat uning siyosiy rahbariyatiga bog‘liq. Agar Kolumbiya hukumati kokani yo‘q qilish va kokain ishlab chiqarish hamda savdosini kamaytirish bo‘yicha yanada qat’iy choralar ko‘rsa, men ushbu qarorni qayta ko‘rib chiqishni o‘ylab ko‘raman,” deyiladi bayonotda.
Tramp avvalroq Petroning narkotiklarni cheklash bo‘yicha sa’y-harakatlarini samarasiz deb baholab, Kolumbiyaga harbiy bo‘lmagan yordamni keskin qisqartirishni qo‘llab-quvvatlagan respublikachi qonunchilar bilan birga “sertifikatni bekor qilish” bilan tahdid qilgan edi.
Petroning javobi
Kolumbiya Prezidenti Gustavo Petro ushbu qarorni tanqid qilib, video murojaatida Kolumbiya politsiyasi, askarlari va fuqarolari narkotik savdosiga qarshi kurashda halok bo‘lganini eslatdi.
“AQSh bizni narkotik kartellari va narkotik savdosidan moliyalashtiriladigan chap qanot partizanlarga qarshi kurashda politsiya va askarlarimizning o‘nlab qurbonliklaridan keyin sertifikatdan mahrum qilmoqda,” dedi prezident hukumat yig‘ilishida.
Kolumbiyaning Vashingtondagi elchisi Daniel Garsiya-Pena o‘tgan hafta jurnalistlarga AQShdan keladigan mablag‘lar USAIDning qisqartirilishi tufayli allaqachon kamayganini va agar Tramp Kolumbiyani sertifikatdan mahrum qilishga qaror qilsa, narkotik savdosi bilan bog‘liq bo‘lmagan dasturlar uchun ajratilgan taxminan 100 million dollar mablag‘ni qisqartirishi mumkinligini aytdi.
AQSh Kolumbiyani oxirgi marta 1997 yilda ro‘yxatga kiritgan edi, o‘shanda mamlakat kartellari eng yuqori darajadagi hokimiyatni egallab olgan edi. 2000 yildan beri AQShning ketma-ket ma’muriyatlari Kolumbiyaga milliardlab dollar yordam yuborgan, ammo hamkorlik o‘n yil avval glifosat bilan koka dalalarini purkash dasturi to‘xtatilgandan keyin zaiflashdi.
AQSh qonunchiligiga ko‘ra, prezident har yili o‘tgan 12 oy davomida xalqaro narkotiklarga qarshi kelishuvlar bo‘yicha majburiyatlarini bajarmagan davlatlarni aniqlashi shart.
