Nyu-Yorkliklar yosh musulmon va Demokratik “sotsialist” Zohran Mamdanini shahar meri etib saylashdi. Bu Amerika saylovchilari Donald Trampning ikkinchi prezidentlik muddati davomida birinchi marta o‘z hukmini bildirgan mahalliy saylovlar edi.
Mamdanining g‘alabasi sobiq shtat gubernatori Endryu Kuomoni mag‘lubiyatga uchratdi. Kuomo Demokrat sifatida mustaqil nomzod bo‘lib qatnashgan edi, chunki u partiya ichidagi dastlabki saylovlarda yutqazgan edi.
Respublikachi nomzod va Guardian Angels asoschisi Kurtis Sliwa esa saylovda uchinchi o‘rinni egalladi.
“Keyingi va oxirgi manzil – shahar hokimiyati,” dedi Mamdani o‘z g‘alabasi e’lon qilinganidan so‘ng X platformasida joylashtirilgan videoda.
Faqat 34 yoshda bo‘lgan Mamdani o‘zini sotsialist deb ataydi va Demokratik nomzodlikni qo‘lga kiritishdan oldin deyarli noma’lum edi. U oddiy Nyu-Yorkliklar uchun yashash xarajatlarini kamaytirishga e’tibor qaratib, saylovchilar bilan ko‘chada suhbatlashayotgan videolar orqali ijtimoiy tarmoqlarda mashhurlikka erishdi.
Ugandada hind ota-onadan tug‘ilgan va yetti yoshidan Nyu-Yorkda o‘sgan Mamdani, shahar tarixidagi birinchi musulmon va Janubiy Osiyolik mer bo‘ldi.
Uning g‘alabasi Donald Tramp, biznes elitalari va konservativ ommaviy axborot vositalarining musulmon merosi va siyosatiga qarshi qattiq hujumlariga qaramay amalga oshdi.
Tramp Mamdanini “yahudiylarni yomon ko‘ruvchi” deb atab, irqiy masalalarni ochiqchasiga ko‘tarib chiqdi. “Zohran Mamdaniga ovoz bergan har qanday yahudiy – ahmoq!” deb yozdi Tramp o‘zining ijtimoiy tarmog‘ida.
Mashhur biznesmenlar, jumladan Bill Akman, Mamdaniga qarshi chiqib, uning raqiblariga moliyaviy yordam ko‘rsatishdi. Shu bilan birga, The New York Post kabi konservativ ommaviy axborot vositalari Mamdaniga qarshi salbiy maqolalar chop etishdi.
Saylov asosan yashash xarajatlari, jinoyatchilik va har bir nomzodning Trampga bo‘lgan munosabati atrofida kechdi. Tramp Nyu-Yorkka federal mablag‘larni to‘xtatib qo‘yish bilan tahdid qilgan edi.
Mamdanining dasturi ijara narxlarini muzlatish, bepul avtobus xizmatlari, umumiy bolalar parvarishi va shahar tomonidan boshqariladigan oziq-ovqat do‘konlarini o‘z ichiga oladi. Shuningdek, u boylarga soliqni oshirish va korporatsiya solig‘ini ko‘tarishni taklif qilmoqda, bu esa moliya sohasida shahar raqobatbardoshligiga xavf tug‘dirishi mumkinligi haqida xavotirlarni keltirib chiqardi.
Mamdanining kutilmagan g‘alabasi Demokratik partiyaning kelajagi – markazchi yoki chap qanot yo‘nalishi borasidagi munozaralarni ham yoritib berdi.
Bu orada, Virjiniya va Nyu-Jersi gubernatorlik saylovlarida Demokratik partiyaning g‘alabalari mamlakatning siyosiy kayfiyatida o‘zgarish bo‘layotganini ko‘rsatdi. Bu esa kelgusi yilgi Kongress nazorati uchun bo‘ladigan o‘rta muddatli saylovlarga tayyorgarlikni bildiradi.
Tramp esa Nyu-York, Nyu-Jersi va Virjiniyadagi Respublika partiyasining mag‘lubiyatlarini o‘zining saylov byulletenida yo‘qligi va federal hukumatning yopilishi bilan bog‘ladi.
Kuomoning natijalar kechasida qatnashganlar orasida ba’zilar Trampning darhol shaharni Milliy gvardiya bilan nazorat qilishini taxmin qilishdi. Boshqalar esa Sliwani o‘ng markaziy ovozlarni bo‘lib yuborganlikda ayblashdi.
Nyu-Jersida Demokratik partiya nomzodi Mikie Sherrill Tramp tomonidan qo‘llab-quvvatlangan biznesmenni mag‘lub etdi. Virjiniyada esa Demokratik nomzod Abigeyl Spanberger gubernatorlikni Respublikachilardan qaytarib oldi.
Ikkala tomon ham yirik shaxslarni jalb qildi. Sobiq prezident Barak Obama Spanberger va Sherrillni qo‘llab-quvvatlash uchun chiqish qildi. “Hali ko‘p ish qilishimiz kerak, lekin kelajak biroz yorqinroq ko‘rinmoqda,” dedi Obama g‘alabalarga javoban.
